Phraya

Phraya speelt zich af of de Chao Phraya rivier in Bangkok, waar de bootjes kris kras door mekaar varen en zodoende een drijvende markt vormen.  Dit spel is een spel waarbij je werkers gaat laten bewegen, goederen oppikken en afleveren, met een schommelende markt waarbij je goederen kunt aankopen en verkopen.

De spelers varen met hun eigen bootje van standje naar standje op de drijvende markt. De koning is ook present, en ontvangt maar al te graag cadeautjes. De regels zijn redelijk eenvoudig, maar het tactische is zeer aanwezig. Telkens je aan de beurt bent, zijn er zo veel mogelijkheden die je kan overwegen, dat het misschien niet aan te raden is om dit te spelen met mensen die elke zet nauwkeurig willen bestuderen. Tenzij je graag 10 minuutjes zit te wachten tot je terug aan de beurt bent.

Het spelbord in het midden wordt samengesteld uit 4 losse spelborden, die je zelf kan combineren hoe je wilt. Hier staan de verschillende marktkraampjes op afgebeeld waar de spelers goederen kunnen aankopen en verkopen. Hier en daar kan je mandjes kopen, waardoor je meer goederen kunt stockeren op je boot. Andere plaatsen bevatten dan weer bestellingen, die veel geld opleveren als je ze kan voldoen. Naast de markt is een apart spelbord dat de huidige waarde van de goederen aangeeft. Een handelaar op het handelsspoor geeft aan welke goederen er van prijs kunnen fluctueren. Op dit apart spelbord kan je ook de koning en de tempel vinden.

Elke speler krijgt een eigen boot, gebouwen en schijfjes en 5 start kaarten, die voor iedereen dezelfde zijn. Iedereen mag al een gebouw plaatsen op de markt. Afhankelijk van je startpositie krijg je geld om het spel mee aan te vatten. 

Een ronde zit eenvoudig in mekaar : je speelt een kaart open van je hand, je voert de acties uit die erop staan, beweegt je boot ten minste 1 straat, en daarna mag je ruilen met de 2 aangrenzende standjes. De koning die op een grote gele boot rondvaart, mag je nooit kruisen. Andere spelers mag je kruisen, maar je mag nooit op eenzelfde plaats aanleggen. Eindigde je bootje vlak aan die van de koning, mag je als extra actie een geschenk aan de koning geven.

De handkaarten die je speelt laten je toe om de handelaar te laten bewegen. Die handelaar kan de prijs van 1 of 2 goederen goedkoper of duurder maken. Handig als je net iets wil gaan kopen of verkopen. Er zijn 2 handkaarten waar je enkel de boot van de koning mag bewegen. Stopt die boot in een district waar je een huis hebt staan, krijg je een lotus bloem, die je nodig hebt om te gaan offeren in de tempel.

Bepaalde plaatsen op de markt laten je toe om extra en betere handkaarten te kopen. Zo kan je betere maar ook meer acties uitvoeren. Eenmaal je de kaart speelt waarop je de koning zijn boot 1 vak verplaatst, mag je zelf niets doen, maar mag je alle gespeelde kaarten terug op hand nemen. Je krijgt een muntstuk voor elke gespeelde kaart. Vanaf nu heb je alle acties terug op hand.

Je bootje bewegen mag in eerste instantie 1 of 2 straten ver, maar als je extra roeiers in je bootje krijgt, mag je verder varen.

Stop je aan een tempel, mag je een offer brengen. Geef een verworven grondstof af samen met 1 of meerdere bloemen om een schijfje te plaatsen op het tempel spoor. Hoe meer schijfjes hier hebt liggen per kolom, hoe meer punten je gaat scoren. Heb je helemaal geen schijfje in een kolom liggen, zal je op het einde strafpunten krijgen. Het is dus bijna een must om te gaan offeren.

Is het je gelukt om 10 geld te verzamelen en ligt je bootje naast een bouwplaats, mag je dat geld spenderen om een extra huis te bouwen. Dat huisje mag je eender waar op het spelbord zetten. Telkens als een andere speler komt handelen aan je huis, krijg je een lotus bloem.

Het spel is ten einde zodra er aan 2 van de 3 eindcondities voldaan is: een speler heeft al zijn gebouwen kunnen bouwen, 1 van de 3 koningssporen is vol, of een spoor op de tempel is tot het einde geraakt. Nu mag iedereen zijn overblijvende goederen verkopen aan de huidige marktprijs. Je krijgt nog een punt voor elke 5 centen die je bezit. Daarna scoren de spelers punten voor het koningsspoor en de tempel, en hier vallen de meeste punten te rapen, of soms te verliezen.

Alle bestellingen die je gedaan hebt komen bij je totaal score, en mocht je actie kaarten gekocht hebben in het spel die je punten opbrengen op het einde, worden deze nu ook geteld. Tot slot wordt er nog gekeken wie de meerderheid van gebouwen heeft per type van goed. Na de ingewikkelde rekensom weet je wie de winnaar is.

Phraya is een mooie combinatie van eenvoudige spelregels en zeer tactische beslissingen die je moet nemen. De componenten zien er mooi, deftig en kleurrijk uit, ook al gaat dit geheel wel wat verloren in de abstracte doch goede spelmechanismes. Het spel speelt voldoende vlot, tenminste als je niet te lang blijft nadenken over de 10-tallen mogelijke zetten die je bij elke beurt kan uitvoeren. Dat kan de schwung uit het spel halen, terwijl je toch al redelijk fris in je hoofd zult moet zitten om ten volle te kunnen genieten van Phraya.

Dit spel is geschonken door DMZ Games en is vanaf februari te spelen bij Het Geel Pionneke.

Aantal spelers : 2 - 4
Leeftijd : vanaf 12 jaar
Speelduur : 90 - 120 minuten