Plutocracy

 

In de toekomst zal de commerciële ruimtevaart en de bijhorende planetaire exploitatie meer en meer in handen vallen van enkele rijke multinationals. Om hun financiële belangen op de verschillende planeten te vrijwaren zullen zij er dan ook alles aan doen om de politieke macht te veroveren of tenminste sterk te beïnvloeden. Het summum van de macht ligt bij de Plutocratische Raad en deze vormt dus ook het doelwit van Plutocracy: wie op het einde van het spel de meerderheid heeft in deze Raad, is de winnaar. Maar voor we hier verder op in gaan, nog even een streepje duiding: een plutocratie is een regeringsvorm waarbij de rijksten aan de macht zijn en alles bepalen. Een speciale vorm van oligarchie eigenlijk, dat de meesten nog zouden moeten kennen van op de schoolbanken.

Het spelbord stelt het zonnestelsel voor, met planeetbanen vanaf de aarde tot en met Neptunus. Van linksboven richting zon doorkruist ook nog een asteroïde de ruimte, die een aantal aliens meedraagt. Linksonder bevindt zich de Plutocratische Raad. Boven het bord worden de verschillende planeettegels geplaatst. Deze bevatten 2 grondstoffen op een prijzenspoor: het linkse wordt gevraagd, het rechtse geproduceerd. Daarnaast staan nog zitjes in het planetaire parlement te koop, aan stijgende prijzen. De tegel van de aarde is speciaal en wordt een beetje opzij gelegd, maar daarover later meer. Rondom het bord is verder nog een tijdspoor waarop verschillende gebeurtenissen worden uitgelegd.

 Elke speler krijgt een bordje (eigenlijk dik papier) van zijn multinational, met daarop 5 zones voor de verschillende producten en 1 zone voor geld (je startkapitaal is 12 geld). Er zijn geen afzonderlijke tokens hiervoor, er wordt gebruik gemaakt van universele kubusjes van waarde 1, 5 en 10. Wie ooit Terraforming Mars heeft gespeeld, kent het principe wel. Je ruimteschip vertrekt op een vooraf bepaalde planeet per multinational, maar er zijn ook veilingregels voorzien voor gevorderde spelers. Je tijdtoken begint aan de start van het tijdspoor, in de spelersvolgorde. Het principe is namelijk dat wie laatst staat op het tijdspoor, als volgende aan de beurt komt. Bij gelijkstand gaat het voordeel naar wie bovenop ligt. Dat is uiteraard geen nieuw concept, maar je ziet het niet zo vaak. Ten slotte heeft iedereen nog een reeks raadslidtokens om in te zetten op de verschillende parlementen en de Raad.

Een spelbeurt bestaat uit 6 mogelijke acties die in een welbepaalde volgorde moeten uitgevoerd worden.

1) Producten verkopen. Verkoop een willekeurig aantal van wat gevraagd wordt op je huidige planeet. De prijs daalt daarna met 1.

2) Producten kopen. Koop een willekeurig aantal van wat op je huidige planeet geproduceerd wordt. De prijs stijgt daarna met 1. Let op: je kan maximum 5 producten van hetzelfde type opslaan!

 3) Koop één of meer zetels in het parlement van je huidige planeet. Je begint steeds met de goedkoopste.

4) Red een alien. Dit kan uiteraard enkel wanneer je je op de asteroïde bevindt. Je kan max 1 alien op je bord hebben.

5) Wordt lid van een genootschap op aarde. Er zijn er 4, die elk bepaalde voorwaarden stellen (geld, producten, parlementaire aanwezigheid, een alien). Je mag meerdere genootschappen tegelijk aanspreken als je voldoet (gewoon hebben, niks afgeven). Let op: elk genootschap heet maar 2 plaatsen. De eerste mag onmiddellijk 3 leden naar de Raad sturen, de tweede 2 leden.

6) Verplicht: reizen of stoppen. Kies je reizen, dan verplaats je je ruimteschip naar een andere planeet of de asteroïde, of naar de locatie waar de planeet/asteroïde zal terechtkomen na haar rotatie. Daarna verzet je je tijdtoken het aantal bewogen vakjes + 2 (compensatie voor versnellen en remmen) Kies je voor stoppen, dan neem je je ruimteschip uit het spel en vervang je je tijdtoken door het stoptoken. Je doet dan verder niet meer mee en moet wachten tot de anderen ook gestopt zijn.

Na verloop van tijd is iedereen zo ver gevorderd op het tijdspoor dat er gebeurtenisfiches achteraan komen te liggen. Wanneer dit het geval is, worden deze uitgevoerd. Deze zijn: rotatie van de planeten (en voortgang van de asteroide); aanpassing van de marktprijzen; houden van verkiezingen. Bij dit laatste wordt per planeet gekeken wie de meerderheid heeft.in het parlement. Bij gelijkstand telt de duurste zetel. De winnaar mag een pion afvaardigen naar de Raad. Het allerlaatste event is het einde van het spel. Dit doet zich automatisch voor zodra iedereen gekozen heeft om te stoppen (bvb omdat er geen verkiesbare plaatsen meer zijn). Hierna wordt de samenstelling van de Raad geëvalueerd. Wie de meeste vertegenwoordigers heeft wint het spel.

 Zoals reeds aangehaald zijn er voor gevorderde spelers nog enkele variaties om wat afwisseling te brengen. Zo is er de veiling om de startposities, en de optie om met echte tijdblokken te spelen. In beide gevallen komt er een spelerspecifieke eindmarker in het spel, waardoor ook de spelduur per speler variabel wordt.

Plutocracy gaf mij initieel een wat saaie indruk, maar het bleek toch een aangename verrassing. Het systeem met het tijdspoor werkt zeer intuïtief en het samenspel met de gebeurtenissen levert soms interessante mogelijkheden op. Alleen het aanpassen van de prijzen had voor mij nog iets dynamischer gemogen. Omdat er telkens maar 1 productie- en verkooplocatie is, zijn de prijzen snel genivelleerd en is het wachten op het volgende prijsevent. Het komt er dan op aan om zo snel mogelijk op de juiste planeet te landen, rekening houdend met de omloopbanen. Ook een goede vondst is de regel dat je meer tijd mag spenderen dan nodig. Dit geeft weer bijkomende opties, door bvb te wachten tot na een gunstig event.

Samengevat is Plutocracy een degelijk meerderheidsspel, met duidelijke regels en een mooi uitgevoerd thema.

Dit spel werd geschonken door Doppeldenk Spiele en is vanaf februari te spelen bij Het Geel Pionneke.

 

Aantal spelers: 2 – 4
Speelduur: 60 - 90 min
Leeftijd: vanaf 12 jaar